Reserve Bank Of India (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા) એ શુક્રવારે એક અપડેટ જાહેર કર્યું હતું કે 30 સપ્ટેમ્બર સુધી 2,000 રૂપિયાની 87 ટકા નોટો પરત આવી ગઈ હતી, પરંતુ 10,000 કરોડ રૂપિયાની નોટો હજુ પણ માર્કેટમાં ફરતી છે. RBI (આરબીઆઈ) ના આ અપડેટ બાદ સોશિયલ મીડિયા પર ઘણા સવાલો ઉઠવા લાગ્યા છે કે શું 1000 રૂપિયાની નોટ માર્કેટમાં પાછી આવી રહી છે અને શું તેને ફરીથી મળી શકાશે?
સોશિયલ મીડિયા પર એક મેસેજ ખૂબ જ ઝડપથી વાયરલ થઈ રહ્યો છે. આ મેસેજમાં એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે 2000 રૂપિયાની નોટ બંધ થયા બાદ હવે 1000 રૂપિયાની નોટ ફરી લાવવામાં આવશે. મેસેજમાં દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે આ નાણાકીય વર્ષમાં 1000 રૂપિયાની નોટ રજૂ કરવામાં આવી શકે છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે 1000 રૂપિયાની નવી નોટ લાવવાની તેની કોઈ યોજના નથી. તેમજ બેંક 1,000 રૂપિયાની નવી નોટ જારી કરવાનું વિચારી રહી નથી.
ન્યૂઝ એજન્સી ANIએ X પર આ અંગે પોસ્ટ કરી છે. એએનઆઈએ સત્તાવાર સૂત્રોને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે આરબીઆઈ 1000ની નોટ ફરીથી દાખલ કરવા પર વિચાર કરી રહી નથી. 2016માં 500 રૂપિયાની જૂની નોટો સાથે 1000 રૂપિયાની નોટો બંધ કરવામાં આવી હતી. 1000 રૂપિયાની નોટની જગ્યાએ સરકારે 2000 રૂપિયાની નવી નોટો રજૂ કરી. 500 રૂપિયાની નવી નોટો પણ રજૂ કરવામાં આવી હતી. જોકે, આરબીઆઈએ આ વર્ષે 19 મેના રોજ 2,000 રૂપિયાની નોટો ચલણમાંથી પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કરી હતી. આનાથી 1000ની નોટો ફરીથી દાખલ કરવાની અટકળોને વેગ મળ્યો.
આ પહેલા પણ 1000 રૂપિયાની નોટની ચર્ચા થઈ હતી
જ્યારે વર્ષ 2023 શરૂ થવાનું હતું ત્યારે એવી ચર્ચા જાગી હતી કે 1000 રૂપિયાની નોટ પાછી આવી રહી છે. સોશિયલ મીડિયા પર ઘણો હોબાળો થયો અને પછી સરકારે જવાબ આપવો પડ્યો. પીઆઈબીએ હકીકત તપાસમાં આ સમાન દાવાને ખોટો જાહેર કર્યો હતો. પરંતુ, તે દાવામાં થોડું સત્ય હતું, જે 2000 રૂપિયાની નોટને લઈને હતું. તેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે 2000 રૂપિયાની નોટ બેંકોને પરત કરવામાં આવશે અને 19મી મેની આ રાત યાદ રહેશે કારણ કે, RBIએ આખરે નોટો બેંકોમાં જમા કરાવવાની જાહેરાત કરી હતી. હવે સવાલ એ જ છે કે શું 1000 રૂપિયાની નવી નોટ પાછી આવશે?
500 રૂપિયાની નોટ સૌથી મોટી છે
જુદા જુદા દાવા કરવામાં આવી રહ્યા છે. વાસ્તવમાં, જ્યારે વર્ષ 2016માં નોટબંધી કરવામાં આવી હતી, ત્યારે 500-1000 રૂપિયાની જૂની નોટો બંધ કરવામાં આવી હતી. તેમની જગ્યાએ 2000 રૂપિયાની નોટો અને 500 રૂપિયાની નવી ફીચર્સવાળી નોટ બહાર પાડવામાં આવી હતી. હવે માર્કેટમાં 2000 રૂપિયાની નોટ પણ બંધ કરી દેવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં માત્ર 500 રૂપિયાની નોટ સૌથી મોટી નોટ હશે. આ અંગે સોશિયલ મીડિયા પર દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે 500 રૂપિયાની નોટની જેમ હવે 1000 રૂપિયાની નોટ પણ પાછી આવશે. હવે 2000 રૂપિયાની નોટ બંધ થઈ રહી હોવાથી 1000 રૂપિયાની નોટ પાછી આવશે. પહેલા માત્ર 1000 રૂપિયાની નોટ સૌથી મોટી નોટ હતી.
1000 રૂપિયાની નોટ પુનરાગમન કરશે
હવે પ્રશ્ન એ છે કે શું 1000 રૂપિયાની નોટ પાછી માર્કેટમાં આવશે. આ શક્ય છે અથવા ન પણ હોઈ શકે.વાસ્તવમાં, અન્ય રાજ્યો અને દેશો સાથે મોટા વ્યવહારો અને વેપાર માટે મોટા ચલણની જરૂર પડે છે. અગાઉ 1000 રૂપિયાની નોટ આ જ કામ કરતી હતી. પરંતુ, પછી 2000 રૂપિયાની નોટ આવી. આનાથી મોટા વ્યવહારો સરળ બન્યા. હવે જ્યારે 2000 રૂપિયાની નોટ બંધ કરવામાં આવી રહી છે ત્યારે 1000 રૂપિયાની નોટની જરૂર પડશે તેવું કહેવું ખોટું નથી. આવી સ્થિતિમાં RBI તેને ફરી લાવવા પર વિચાર કરી શકે છે. જો કે, આ સંપૂર્ણ રીતે કેન્દ્ર સરકાર પર નિર્ભર છે. આ અંગે સરકારી સલાહકારો શું સલાહ આપે છે તે કહેવું વહેલું ગણાશે.
1000 રૂપિયાની નોટ આવવાનો દાવો નકલી છે
વર્ષ 2023ની શરૂઆત પહેલા જ સોશિયલ મીડિયા પર એક વીડિયો વાયરલ થયો હતો. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે 1 જાન્યુઆરી 2023થી 1000 રૂપિયાની નવી નોટ રજૂ કરવામાં આવશે. પરંતુ, આવું બિલકુલ ન થયું. કારણ કે, કારણ કે, સરકાર દ્વારા આવો કોઈ સંકેત આપવામાં આવ્યો નથી. PIB ફેક્ટ ચેકમાં પણ સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહેલો વીડિયો નકલી હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. આવી સ્થિતિમાં, જ્યાં સુધી સરકાર કંઈ ન કહે અથવા આરબીઆઈ આ અંગે કોઈ સ્પષ્ટતા ન કરે ત્યાં સુધી ફરીથી આવી ચર્ચામાં વિશ્વાસ ન કરો.