ભારતના મોટાભાગના ઘરોમાં Clean Water સ્વચ્છ પાણી માટે RO એટલે કે Water Purifier વોટર પ્યુરીફાયર લગાવવામાં આવ્યા છે. સામાન્ય રીતે આપણને કહેવામાં આવે છે કે આરઓનું પાણી સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણું સારું છે. આ જ કારણ છે કે આપણે આપણા ઘરોમાં મોંઘા વોટર પ્યુરીફાયર (RO) લગાવીએ છીએ. પરંતુ તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે નિષ્ણાતોએ કહ્યું છે કે આરઓનું પાણી પીવું સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે.
ખરેખર તાજેતરમાં આરઓ સિસ્ટમ પર એક વેબિનાર હતો. જેમાં નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું કે જ્યારે આપણે RO એટલે કે વોટર પ્યુરીફાયરથી પાણીને સાફ કરીએ છીએ ત્યારે આ પ્રક્રિયા દરમિયાન પાણીમાં રહેલી ગંદકી જ નહીં પરંતુ પાણીમાં ભળેલા મિનરલ્સ પણ બહાર નીકળી જાય છે.
આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે ROનું પાણી શરીરમાં પ્રવેશે છે, ત્યારે તે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક બની જાય છે. સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહીએ તો, લાંબા સમય સુધી આરઓ પાણીનું સેવન કરવાથી શરીરમાં ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
વેબિનારમાં નિષ્ણાતોએ શું કહ્યું
આ વેબિનાર દરમિયાન, નિષ્ણાતોએ કહ્યું કે જો તમે તમારા ઘરમાં આરઓનો ઉપયોગ કરી રહ્યાં છો, તો ધ્યાનમાં રાખો કે શુદ્ધ કરેલા પાણીમાં ઓછામાં ઓછા 200 થી 250 મિલિગ્રામ પ્રતિ લિટરના દરે ઘન પદાર્થો ઓગળેલા હોવા જોઈએ.
જો તમે ઘન પદાર્થો ધરાવતું પાણી પીઓ છો, તો તમારા શરીરને કેલ્શિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા આવશ્યક ખનિજો પૂરા પાડવામાં આવશે.
WHOએ પણ ચેતવણી આપી છે
તમને જણાવી દઈએ કે આ વેબિનાર પહેલા વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશને આરઓ ફિલ્ટર્સના ઉપયોગ અંગે ચેતવણી પણ આપી હતી. વર્ષ 2019 માં જ WHOએ કહ્યું હતું કે, 'RO ફિલ્ટર પાણીને સાફ કરે છે પરંતુ તેના કેલ્શિયમ અને મેગ્નેશિયમને નષ્ટ કરે છે, આ ખનિજો શરીરમાં ઊર્જા ઉત્પન્ન કરવા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
WHO મુજબ પીવાના પાણીનો TDS 300 mgથી ઓછો હોવો જોઈએ. જો TDS લેવલ 900થી ઉપર હોય તો ભૂલથી પણ તેનું સેવન ન કરવું જોઈએ.
RO ને બદલે આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવો વધુ સારું છે
ઈકોનોમિક ટાઈમ્સના અહેવાલમાં, મેદાંતા હોસ્પિટલના ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજીના વરિષ્ઠ સલાહકાર ડો. અશ્વિની સેત્યાએ જણાવ્યું હતું કે એ વાત સાચી છે કે આરઓ સાથે ફિલ્ટરેશન દરમિયાન આવશ્યક ખનિજો ખોવાઈ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ROને બદલે ઉકાળેલું પાણી પીવું વધુ સારું છે. તેમણે કહ્યું કે પાણીમાંથી જરૂરી મિનરલ્સ ઘટવાથી તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર અસર પડી શકે છે.
ડૉક્ટરે વધુમાં કહ્યું કે લાંબા સમય સુધી બોટલનું પાણી પીવું શરીર માટે નુકસાનકારક હોઈ શકે છે, પરંતુ સામાન્ય RO પાણી પીવાથી તમારા શરીરને ન તો કોઈ ફાયદો થાય છે કે ન તો નુકસાન. RO વડે પાણી ફિલ્ટર કરતી વખતે, TDS લેવલ 70 થી 150 ની વચ્ચે હોવું વધુ સુરક્ષિત છે.
SSG હોસ્પિટલના એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે લાંબા સમય સુધી RO પીવાથી તમારા શરીરમાં વિટામિન B12 ની ઉણપ થઈ શકે છે. આ અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું કે ફિલ્ટર દ્વારા પાણી સાફ કરતી વખતે RO કોબાલ્ટને પણ અલગ કરે છે અને આ વિટામિન B12નું આવશ્યક તત્વ છે. સંશોધન દર્શાવે છે કે RO પાણી પીનારા લોકોના શરીરમાં વિટામિન B12 સામાન્ય સ્તરથી નીચે હતું.
પાણીનો TDS આનાથી વધુ ન હોવો જોઈએ
નિષ્ણાતોના મતે જો પાણી મેળવતા પાણીનો ટીડીએસ 500થી નીચે હોય તો તેને પીવાલાયક ગણવામાં આવે છે. પરંતુ આનાથી વધુ TDS વાળા પાણી પીવાનું ટાળવું જોઈએ, તે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે.
